Met invoering van de WIV 2017 worden de bevoegdheden van de inlichtingendiensten verder uitgebreid terwijl controlemogelijkheden en het toezicht op de werkwijze beperkt blijven.
Menu
Categorieën
- 105 Verbindingsbataljon
- aanslag
- ACLU
- activist
- afdeling ID-WIV
- afluisteren
- AIVD
- Algemene Zaken
- Argo II
- benadering
- Big Data
- bijzondere bevoegdheid
- bulkinterceptie
- BVD
- BVD/AIVD
- CIA
- CIVD
- Communistische Partij
- controle
- CT-Infobox
- CTIVD
- David Anderson
- democratische rechtsorde
- Denemarken
- DIA
- dreigingsproduct
- Duitsland
- Edward Snowden
- EHRM
- European Union
- FBI
- Fox-IT
- Frankrijk
- GCHQ
- grondrechten
- hack bevoegdheid
- hacken
- IMSI Catcher
- In-Q-Tel / In-Q-It / IQT
- IND
- India
- infiltrant
- informant
- inlichtingen operatie
- inzage
- Israël
- IVD
- JCSU
- Justice for Sammy
- KB 1949
- KGB / FSB
- liaison
- Libië
- LKA
- Marokko
- media
- MH17
- MI5
- MI6
- MID
- Middle East
- ministerie van Defensie
- MIVD
- Nacional de Inteligencia
- NCSC
- NCTV
- Nederland
- NJCM
- non-domination prinicpe
- non-interference principe
- Northern Africa
- NSA
- NSO
- NTRO
- Oekraïne
- OpdrachtGericht (OOG)
- Opemnbaar Ministerie
- openbaar ministerie
- politie
- politiegeweld
- politieke partij
- politieke partijen
- privacy
- private inlichtingen
- protest beweging
- radicale moslims
- referendum
- Regionale Inlichtingen
- Report of the Bulk Powers
- Ronald Prins
- Rusland
- Rusland / Sovjet Unie
- Salman Abedi
- screening
- SIGINT
- social media surveillance
- Spanje
- Syrië
- Syriëgangers
- Team TOOI
- Terrorist Screening
- TIB
- toezicht en controle
- Turkije
- Tweede Kamer
- Uncategorized
- United Kingdom
- United States
- V-Mann
- veiligheidslek
- veiligheidsonderzoek
- Venezuela
- Verenigd Koninkrijk
- Verenigde Staten
- Verint
- wetenschap
- wetgeving
- WIV 1987
- WIV 2002
- WIV 2017
- Zaventem
- Zwarte Piet
De vraag is of de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten moet blijven groeien naar de behoeften van de inlichtingendiensten, of juist een kader moet stellen.
Het gebrek aan transparantie van de AIVD en MIVD maakt een analyse van de effectiviteit en toegevoegde waarde van hun bijdragen aan de nationale veiligheid onmogelijk.
Toezicht en controle op de AIVD en MIVD is in de loop der jaren mondjesmaat toegenomen. Tot 2002 waren de verantwoordelijke ministers, soms aangevuld met andere ministers of de Rechtbank Den Haag, hiervoor verantwoordelijk. Daarna veranderde dit met de invoering van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD).
Veel aandacht vandaag voor het lang verwachte rapport van de Commissie Dessens. De onthullingen van Snowden over het massale vastleggen van internet- en telecomverkeer weerhielden de Commissie Dessens er niet van om te pleiten voor uitbreiding van de SIGINT-bevoegdheden van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, zij het dat dit gepaard dient te gaan met verregaande controle van de kant van de CTIVD. En er valt iets te zeggen voor een zo technisch-neutraal mogelijke omschrijving van bevoegdheden in de wet. Het zou de discussie terug kunnen brengen tot de nut en de noodzaak van de bevoegdheden an sich. Maar juist die vraag wordt niet beantwoord in het onderzoek van de Commissie Dessens. Wat levert de uitbreiding van de bevoegdheden op aan bruikbare informatie en wat kost het aan privacy en burgerrechten? Dat zou nog eens een interessante discussie kunnen worden.
Oud voorzitter van de Procureurs-Generaal, Harm Brouwer, zal op 1 januari voorzitter worden van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Hij volgt daarmee Bert van Delden op, de huidige voorzitter, die in totaal dan 6 jaar lid is geweest van de CTIVD. Per 1 januari zal ook voormalig korpschef van Rotterdam, Aad Meijboom, die in februari 2010 opstapte nadat uit een onderzoek van het COT bleek dat de korpsleiding voor de strandrellen in Hoek van Holland veel te laat was ingelicht, op 1 januari toetreden tot de CTIVD. Meijboom nam de verantwoordelijkheid over Hoek van Holland op zich, terwijl hem persoonlijk niks te verwijten viel. Het enige lid van de CTIV dat na 1 januari doorgaat is Liesbeth Horstink-Von Meyenfeldt, net als Brouwer is zij afkomstig van Openbaar Ministerie.
“De betrokkenheid van de deelnemende organisaties in de CT Infobox is op verschillende grondslagen gebaseerd. Dit levert naar het oordeel van de Commissie op sommige punten een onduidelijke positie op ten aanzien van ieders taken en verantwoordelijkheden. In dit kader hebben zich in het verleden ook daadwerkelijk fricties voorgedaan.”
Grote stilte gedurende deze verkiezingsperiode over de inlichtingendiensten en het terrorisme beleid. Dat is de laatste tien jaar wel anders geweest, maar misschien zijn de partijen inlichtingendiensten moe, hoewel de debatjes over controle na het tienjarig bestaan van de CTIVD anders doen vermoeden. Minister Spies kondigde zowaar een evaluatie, weliswaar alleen van de wet, aan. Dat allemaal in verband met een nieuwe wet die momenteel voorbereid wordt.
Het was weer eens raak, of moeten we zeggen mis, vanochtend in de Tweede Kamer. Op de agenda stond stond een VAO over de AIVD. Een kort plenair debat naar aanleiding van het Algemeen Overleg van 8 december 2011. Ronald van Raak (SP) had het VAO destijds aangevraagd naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Roel van Duijn. Van Raak stelde voor de Commissie van Toezicht de kwestie te laten onderzoeken en daarbij de bevoegdheden van de CTIVD uit te breiden met onderzoek naar de effectiviteit van de AIVD. De CTIVD mag momenteel alleen de rechtmatigheid van de uitvoering van de taken van de inlichtingendiensten onderzoeken.
De controle op inlichtingendiensten kan en moet op vele terreinen verbeterd worden. De zaak ‘Paul Kraaijer’ is een mooie aanleiding daartoe.
Geen commentaar’, zo luidde de reactie van de AIVD op de biecht van Paul Kraaijer in de Telegraaf dat hij ruim 25 jaar als infiltrant voor die dienst in activistisch Nederland had gespioneerd. Kraaijer speelde naar eigen zeggen informatie door van organisaties als AFA (Anti Fascistische Actie), ADC (Anti Dierenproef Coalitie), anti-globalisten en het Kurdistan Informatie Centrum. Pikant detail is dat Kraaijer ook fractie assistent was voor GroenLinks in Zwolle. Bovendien presenteerde hij zich vaak als ‘journalist’. Hij hield een eigen blog bij en schreef voor activistenbladen.
“Er werd door de directeur heel kort door de bocht geredeneerd van: ‘Oh, dus deze man is niet te vertrouwen want hij gaat om met criminelen en dan ligt zo meteen het kroonjuweel van de MIVD op straat.”
Het rapport van de Commissie Borghouts over twee uit de hand hand gelopen spionnen en vooral de reactie daarop van de dienst mag zelfs niet vertrouwelijk naar de Tweede Kamer van de kersverse minister van Defensie Hans Hillen. De reden: het rapport bevat informatie betreffende de bronnen, de werkwijze en het actuele kennisniveau van de MIVD.
Raymond Knops (CDA):
“De fractievoorzitters moeten deze taak serieus moeten nemen door de vergaderingen van deze commissie ook bij te gaan wonen. Nu gebeurt dat lang niet altijd”
(maart 2010)
Nu het kabinet Rutte eindelijk is aangetreden zijn we benieuwd hoe de ‘nieuwe’ Tweede Kamer de controle op de inlichtingendiensten wenst te regelen. Een aantal maanden voor de verkiezingen speelde het ondewerp weer op toen oud-Tweedekamerlid Ton Heerts (PvdA) stelde dat de parlementaire controle op de inlichtingen amper controle te noemen is.
BOF:
“Een gevaarlijke cocktail van verschillende maatregelen is op komst, waardoor de AIVD bijna onbegrensde bevoegdheden krijgt.”
Naar aanleiding van een analyse van Bits of Freedom gonst het al een tijdje van de berichten op internet over op hand zijnde onbegrensde mogelijkheden die de AIVD binnenkort gaat krijgen. Het kan natuurlijk zijn dat we iets gemist hebben, maar het lijkt erop dat in de discussie ‘bevoegdheden’ en ‘controle’ door elkaar worden gehaald.